در شرکت های سهامی، فقط شرکت سهامی عام می تواند تحت شرایطی مبادرت به صدور اوراق قرضه بنماید. این اوراق مانند سهام ، قابل معامله بوده و نقل و انتقال آن مثل سهام بی نام ( با قبض و اقباض ) و سهام بانام ( ثبت در دفتر نقل و انتقال سهام شرکت ) صورت می گیرد.
ورقه مزبور معرف مبلغی وام است بدین معنی که دارنده ورقه قرضه بستانکار شرکت می گردد
و برخلاف صاحب سهم نمی تواند از حقوق ناشی از سهم منتفع گردد . به ورقه قرضه بهره معینی تعلق می گیرد و این بهره، مبلغ ثابت بوده و در هر سال مالی، به دارنده ورقه توسط شرکت پرداخت می گردد.
شرکت مم است تمامی وام دریافتی را در یک دفعه و یا به اقساط به صاحب ورقه قرضه مسترد نماید و نیز شرکت می تواند علاوه بر بهره، حقوق دیگری از قبیل قابل تعویض یا قابل تبدیل بودن ورقه قرضه به سهام را به صاحب آن اعطا نماید.
انتشار اوراق قرضه
انتشار اوراق قرضه در ایران از طرف دولت و موسسات وابسته به آن سابقه طولانی دارد. ولی صدور این اوراق در بخش خصوصی به علت عدم نیاز به سرمایه های عظیم برای واحدهای تولیدی، متداول نشده است با وجود آن ترتیبات قانونی آن در مواد 51 الی 71 ( ل. ا. ق. ت ) پیش بینی شده است. موارد انتشار اوراق قرضه توسط شرکت های سهامی عبارتند از : نیاز به سرمایه بیشتر برای توسعه فعالیت های تولیدی و اقتصادی، کم هزینه بودن انتشار اوراق قرضه نسبت به انتشار سهام ، تمایل شرکت سهامی به عدم تغییر در ترکیب مجمع عمومی.
نحوه انتشار اوراق قرضه
انتشار اوراق قرضه وقتی امکان پذیر است که شرکت سهامی عام کلیه سرمایه ثبت شده خود را تادیه نموده و دو سال تمام از تاریخ ثبت شرکت گذشته باشد. ضمناَ ، ترامه های سالیانه مربوط به دو سال گذشته نیز به تصویب مجمع عمومی رسیده باشد. چنانچه در اساسنامه ، انتشار اوراق قرضه پیش بینی نشده باشد، مجمع عمومی فوق العاده سهامداران بنا به پیشنهاد هیات مدیره شرکت، انتشار اوراق قرضه را تصویب نموده، شرایط آن را نیز تعیین می کند. مبلغ اسمی اوراق قرضه و همچنین قطعات اوراق قرضه در صورت تجزیه باید متساوی باشد. ( مواد 55 و 56 ل. ا. ق. ت )
اطلاعیه انتشار اوراق قرضه
اطلاعیه انتشار اوراق قرضه، مشتمل بر نکات مندرج در ماده 58 ( ل. ا. ق. ت ) است که پس از امضاء توسط دارندگان امضای مجاز شرکت باید به انضمام تصمیم کتبی راجع به فروش اوراق قرضه، و شرایط صدور و انتشار آن، به مرجع ثبت شرکت ها اعلام گردد.
اداره ثبت شرکت ها، پس از ثبت مفاد تصمیم شرکت راجع به فروش اوراق قرضه، خلاصه آن را همراه با طرح اطلاعیه انتشار اوراق مزبور به هزینه شرکت در رومه رسمی آگهی می نماید. توضیح آنکه بدون انجام تشریفات مورد بحث هرگونه آگهی برای فروش اوراق قرضه ممنوع می باشد.
پس از انتشار آگهی فوق، شرکت مکلف است که تصمیم مجمع عمومی و اطلاعیه انتشار اوراق قرضه را با قید شماره و تاریخ آگهی منتشر در رومه رسمی، و همچنین شماره و تاریخ رومه رسمی که آگهی در آن منتشر شده است، در رومه کثیرالانتشاری که آگهی های مربوط به شرکت در آن نشر می گردد آگهی نماید. ( مواد 57، 58، 59 ل. ا. ق. ت )
برابر ماده 60 ( ل. ا. ق. ت ) ورقه قرضه مانند سهام ، شامل نکات ذیل بوده و به همان ترتیبی که برای امضای اوراق سهام مقرر شده است، توسط لااقل دو نفر که به موجب مقررات اساسنامه تعیین شده اند، امضاء می شود :
1- نام شرکت
2- شماره و تاریخ ثبت شرکت
3- مرکز اصلی شرکت
4- مبلغ سرمایه شرکت
5- مدت شرکت
6- مبلغ اسمی و شماره ترتیب و تاریخ صدور ورقه قرضه
7- تاریخ و شرایط بازپرداخت قرضه و نیز شرایط بازخرید دورقه قرضه ( اگر قابل بازخرید باشد )
8- تضمیناتی که احتمالاَ برای قرضه در نظر گرفته شده است.
9- در صورت قابلیت تعویض اوراق قرضه با سهام، شرایط و ترتیباتی که باید برای تعویض رعایت شود با ذکر نام اشخاص با موسساتی که تعهد تعویض اوراق قرضه را کرده اند.
10- در صورت قابلیت تبدیل ورقه قرضه به سهام شرکت، مهلت و شرایط این تبدیل.
درباره این سایت